Bỏ qua nội dung
Công nghệ VAR, viết tắt của Video Assistant Referee (Trợ lý trọng tài video), không đơn thuần chỉ là một hệ thống camera và màn hình giúp trọng tài xem lại các tình huống gây tranh cãi. Nó là một cuộc cách mạng trong bóng đá, một nỗ lực nhằm giảm thiểu sai sót của con người, tăng tính công bằng và minh bạch cho mỗi trận đấu và tỷ lệ kèo nhà cái.
Vai Trò Của VAR Trong Bóng Đá
VAR đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu những sai sót nghiêm trọng của trọng tài, đặc biệt trong các tình huống then chốt thường gây tranh cãi và ảnh hưởng lớn đến cục diện trận đấu. Cụ thể, VAR can thiệp vào 4 loại tình huống chính:
1. Bàn Thắng (và các lỗi dẫn đến bàn thắng)
VAR có vai trò xác định xem có bất kỳ sai phạm nào xảy ra trong quá trình dẫn đến bàn thắng hay không. Điều này bao gồm việc kiểm tra xem cầu thủ có việt vị hay không, có phạm lỗi trước khi ghi bàn hay không (như kéo áo, đẩy người), hoặc bóng đã đi hết đường biên ngang trước khi có đường chuyền dẫn đến bàn thắng.
Ví dụ: Trong một trận đấu, một cầu thủ ghi bàn nhưng trọng tài biên không quan sát thấy anh ta đã việt vị. VAR sẽ xem lại tình huống này và thông báo cho trọng tài chính biết. Nếu xác định việt vị, bàn thắng sẽ không được công nhận.
==> Xem thêm: Các Kỷ Lục và Thống Kê Ấn Tượng Trong Bóng Đá
2. Phạt Đền (và các lỗi dẫn đến phạt đền)
VAR có thể can thiệp để xác định xem trọng tài có quyết định đúng khi cho hoặc không cho hưởng phạt đền. Điều này bao gồm việc kiểm tra xem lỗi có thực sự xảy ra trong vòng cấm hay không, và liệu lỗi đó có đủ nghiêm trọng để thổi phạt đền hay không.
Ví dụ: Một cầu thủ ngã trong vòng cấm, trọng tài cho rằng đó là một pha ăn vạ và không thổi phạt đền. VAR xem lại tình huống và xác định cầu thủ đối phương đã phạm lỗi rõ ràng với cầu thủ bị ngã, trọng tài chính sẽ được thông báo và có thể thay đổi quyết định, cho hưởng phạt đền.
3. Thẻ Đỏ Trực Tiếp
VAR sẽ xem xét các tình huống mà trọng tài không thấy hoặc không chắc chắn về mức độ nghiêm trọng của lỗi, có thể dẫn đến việc rút thẻ đỏ trực tiếp. Điều này thường liên quan đến những hành vi bạo lực, chơi xấu nguy hiểm có thể gây chấn thương nghiêm trọng cho đối phương.
Ví dụ: Một cầu thủ đạp bóng thô bạo vào chân đối phương, nhưng trọng tài không quan sát kịp, chỉ rút thẻ vàng. VAR sẽ xem lại tình huống và nếu thấy hành vi đó đủ nghiêm trọng để rút thẻ đỏ, trọng tài chính sẽ được thông báo và có thể thay đổi quyết định.
4. Xác Định Danh Tính Cầu Thủ
Trong trường hợp có sự nhầm lẫn về danh tính của cầu thủ phạm lỗi hoặc bị phạm lỗi, VAR có thể giúp trọng tài xác định chính xác cầu thủ nào đã tham gia vào tình huống đó.
Ví dụ: Hai cầu thủ có ngoại hình tương đối giống nhau tham gia vào một pha tranh chấp thô bạo. VAR có thể giúp trọng tài xác định chính xác cầu thủ nào phạm lỗi để rút thẻ phạt đúng người.
Cách Thức Hoạt Động Của VAR
Quy trình hoạt động của VAR khá phức tạp và được chuẩn hóa để đảm bảo tính công bằng và minh bạch:
Tình huống xảy ra: Một tình huống “mấu chốt” xảy ra trên sân, như một pha tranh cãi về bàn thắng, phạt đền, thẻ đỏ.
VAR quan sát: Đội ngũ VAR trong phòng điều khiển video liên tục theo dõi trận đấu và sẽ đánh giá các tình huống này.
Kiểm tra và Đánh giá: VAR xem xét lại các góc quay video khác nhau để đánh giá xem có sai sót rõ ràng và nghiêm trọng nào từ quyết định của trọng tài trên sân hay không.
Thông Báo cho Trọng Tài Chính: Nếu VAR phát hiện ra sai sót rõ ràng, họ sẽ thông báo cho trọng tài chính thông qua tai nghe.
Xem Lại (On-Field Review – OFR): Trọng tài chính có thể lựa chọn tự mình xem lại tình huống trên màn hình đặt ở đường biên ngang (OFR – On-Field Review).
Đưa Ra Quyết Định: Sau khi xem xét thông tin từ VAR và/hoặc tự xem lại tình huống, trọng tài chính sẽ đưa ra quyết định cuối cùng. Quyết định này có thể là giữ nguyên, sửa đổi hoặc hủy bỏ quyết định ban đầu.
Tương Lai Của Công Nghệ VAR
Công nghệ VAR vẫn đang trong quá trình hoàn thiện và phát triển. Trong tương lai, chúng ta có thể kỳ vọng VAR sẽ trở nên nhanh chóng, chính xác và nhất quán hơn. Một số cải tiến có thể bao gồm:
Công nghệ AI: Sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để tự động phát hiện các tình huống “mấu chốt” và cung cấp thông tin cho VAR.
Tính minh bạch cao hơn: Công khai các đoạn hội thoại giữa trọng tài chính và VAR để người hâm mộ hiểu rõ hơn về quá trình đưa ra quyết định.
Tốc độ xử lý nhanh hơn: Cải thiện tốc độ xử lý video để giảm thiểu thời gian gián đoạn trận đấu.
Cảm biến việt vị tự động: Sử dụng các cảm biến và công nghệ theo dõi bóng để phát hiện việt vị một cách chính xác và tự động, loại bỏ nhu cầu đánh giá chủ quan.
==> Xem thêm: Góc Nhìn Về Bóng Đá Nữ Việt Nam và Thị Trường Quốc Tế